Instytucja ulgi na złe długi umożliwia wierzycielowi obniżenie podstawy opodatkowania oraz podatku należnego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju, w sytuacji gdy dłużnik w określonym terminie nie zapłaci za zakupione towary i usługi. Wierzyciel ma prawo do takiej korekty w przypadku nieuregulowanych wierzytelności, od których terminu płatności upłynęło 150 dni. Korekta jest możliwa w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150. dzień od terminu płatności wierzytelności, po spełnieniu warunków określonych w ustawie.

Dłużnik ma natomiast obowiązek skorygowania całości (lub części) uprzednio odliczonego podatku naliczonego wynikającego z faktury jeżeli nie ureguluje należności w terminie 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze. Korekta ta powinna być dokonana w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150. dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze

Według stanu prawnego obowiązującego do 30 czerwca 2015 r., dłużnik znajdujący się w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, w przypadku nieuregulowania należności w określonym terminie, obowiązany był do dokonania korekty podatku naliczonego, nawet wówczas gdy wierzycielowi, z uwagi na status dłużnika, nie przysługuje już prawo do skorzystania z ulgi na złe długi.

Nowelizacja ustawy o VAT z 9 kwietnia 2015 r. wprowadziła regulację, zgodnie z którą, od 1 lipca 2015 r., dłużnik nie ma obowiązku dokonania korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z faktury (mimo nieuregulowania w stosownym czasie należności wynikającej z tej faktury), jeśli w ostatnim dniu miesiąca, w którym upływa 150. dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze, jest on w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.

Zobacz: Od 1 lipca duże zmiany w przepisach o podatku VAT >>

Z przepisów obowiązujących przed 1 lipca nie wynikała również jednoznacznie możliwość skorzystania z ulgi na złe długi przez wierzyciela, którego z jego dłużnikiem łączą powiązania o charakterze rodzinnym lub z tytułu przysposobienia, kapitałowym, majątkowym, lub wynikające ze stosunku pracy.

1 lipca 2015 r. uchyla się regulację, której literalne brzmienie mogło być interpretowane jako uniemożliwiające skorzystanie z ulgi na złe długi przez wierzyciela, którego z jego dłużnikiem łączą takie powiązania. Jeśli zatem wierzyciela łączą z dłużnikiem takie powiązania, jak również spełni on pozostałe warunki wskazane w ustawie o VAT, jest on uprawniony do dokonania korekty podstawy opodatkowania oraz podatku należnego w sytuacji gdy dłużnik w określonym terminie nie zapłaci za zakupione towary lub usługi.

Nowe regulacje dotyczące stosowania ulgi na złe długi mogą mieć zastosowanie również do wierzytelności powstałych przed 1 lipca 2015 r., których nieściągalność została uprawdopodobniona po 31 grudnia 2012 r.

Uprawnienie wierzyciela do korekty lub ponownej korekty powstaje w rozliczeniu za okres obejmujący 1 lipca 2015 r., czyli w deklaracji za miesiąc lipiec 2015 r. lub za III kwartał 2015 r., jeśli podatnik rozlicza się kwartalnie. W przypadku, gdy podatnik w późniejszym okresie podejmie decyzję o skorzystaniu z możliwości zastosowania regulacji, może dokonać właściwej korekty poprzez skorygowanie deklaracji za miesiąc lipiec 2015 r. lub III kwartał 2015 r. Wraz ze złożeniem deklaracji (korekty deklaracji) wierzyciel obowiązany jest złożyć zawiadomienie o skorygowaniu podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego (VAT-ZD).

Ponadto, zgodnie z nowymi regulacjami, od 1 lipca 2015 r. przepis wskazujący przypadki w których podatnik zwolniony od podatku VAT (podmiotowo lub przedmiotowo) jest obowiązany do złożenia deklaracji podatkowej, został uzupełniony o sytuację, w której u dłużnika występuje obowiązek dokonania korekty uprzednio odliczonego podatku naliczonego.

Ustawa z 9 kwietnia 2015 r. zmieniająca ustawę o podatku od towarów i usług oraz ustawę – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 605)

Informacja pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego

Dowiedz się więcej z książki
VAT. Komentarz 2015
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł