Utworzenie podatkowej grupy kapitałowej pozwala na optymalizację obciążeń w podatku dochodowym od osób prawnych. Należy bowiem zauważyć, że spółki tworzące podatkowe grupy kapitałowe wspólnie rozliczają osiągane dochody i ponoszone straty, co pozwala straty odnotowywane przez część spółek należących do grupy pokrywać dochodami osiąganymi przez pozostałe spółki należące do grupy. Istotną zaletą wynikającą z przynależności do podatkowej grupy kapitałowej jest możliwość wpływania na wyniki finansowe poszczególnych spółek poprzez stosowanie cen transferowych.

Jak zauważa autor komentarza, przepisy unijne przewidują możliwość (ale nie obowiązek) wprowadzenia przez państwa członkowskie przepisów uznających za jednego podatnika dwa lub więcej powiązanych ze sobą podmiotów. Możliwość taka wynika z art. 11 dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006 r. z późn. zm.), który stanowi, że po konsultacji z komitetem doradczym ds. podatku od wartości dodanej każde państwo członkowskie może uznać za jednego podatnika osoby mające siedzibę na terytorium tego samego państwa członkowskiego, które będąc niezależnymi pod względem prawnym, są ściśle powiązane pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym.

Polska jak dotąd nie zdecydowała się jednak na wprowadzenie takich przepisów. W konsekwencji przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, nie przewidują tworzenia podatkowych grup kapitałowych. Przepisy tej ustawy nie przewidują również, aby podatkowe grupy kapitałowe utworzone na podstawie przepisów ustawy o CIT były podatnikami podatku od towarów i usług. Podatnikami VAT są wyłącznie spółki tworzące grupę kapitałową.

Autor przywołuje tutaj interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 16 grudnia 2010 r. (IPPP1-443-979/10-2/EK), w której czytamy: „podatkowa grupa kapitałowa to pojęcie funkcjonujące na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jakim posługuje się ustawodawca w celu zdefiniowania struktury organizacyjnej szczególnego rodzaju i o szczególnym przeznaczeniu, posiadającej podmiotowość podatkową. Podatkowa grupa kapitałowa nie znajduje jednak definicji normatywnej w innych ustawach podatkowych, tym samym w ustawie o podatku od towarów i usług. Skutkiem powstania podatkowej grupy kapitałowej jest to, że tworzące ją spółki, z datą, w jakiej zaczyna funkcjonować podatkowa grupa kapitałowa, tracą status samodzielnego podatnika podatku dochodowym od osób prawnych, w tym znaczeniu, że uzyskany przez nie dochód, lub poniesiona strata podlega rozliczeniu nie na poziomie poszczególnej spółki, lecz na poziomie podatkowej grupy kapitałowej. Jednakże, co jest istotne w przedmiotowej sprawie, utrata statusu samodzielnego podatnika w podatku CIT, w żadnym razie nie oznacza utraty podmiotowości podatkowej sensu largo. Każda ze spółek tworzących podatkową grupę kapitałową zachowuje dotychczasowe prawa i obowiązki, a przede wszystkim odrębność podatkową od podatkowej grupy kapitałowej w zakresie zobowiązań podatkowych z tytułu podatku od towarów i usług".

Tomasz Krywan - Doradca podatkowy, specjalista w zakresie prawa podatkowego. Autor wielu praktycznych odpowiedzi na pytania z zakresu prawa podatkowego i licznych publikacji m.in. w Vademecum Głównego Księgowego, wydawnictwie INFOR, Wiedzy i Praktyce.