Pytanie:
Obywatel polski jest zatrudniony w Niemczech i tam z tytułu pracy najemnej odprowadzana jest składka i podatek. Wykonuje on również telepracę dla firmy polskiej (podwykonawstwo w tworzeniu stron www), będąc zatrudnionym na 1/2 etatu, osiąga polskie minimum z wynagrodzenia. Z tytułu wykonywania pracy w Niemczech tam też zamieszkuje, jest zarejestrowany jako obywatel Berlina.
Czy z umowy telepracy wykonywanej zdalnie dla firmy polskiej ma ona, jako płatnik, odprowadzać podatek od wynagrodzenia tego pracownika w Polsce? Jak rozliczyć pracownika pod kątem podatków?
Odpowiedź:
Polska firma nie będzie zobowiązana do rozliczania podatku dochodowego.
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 3 ust. 1-1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f. osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1) posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Z pytania wynika, że podatnik mieszka w Berlinie, a więc w rozumieniu przepisów podatkowym jest nierezydentem podatkowym.
W myśl art. 3 ust. 2a-2b u.p.d.o.f. osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy). Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się w szczególności dochody (przychody) z:
1) pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
2) działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
3) działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
4) położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości, w tym ze sprzedaży takiej nieruchomości.
W przedstawionej sytuacji podatnik świadczy swoje usługi w zakresie tworzenia stron www. Specyfika pracy powoduje, że może być ona wykonywana w dowolnym miejscu, pod warunkiem, że będzie dostęp do internetu. Skoro podatnik jest zatrudniony w Niemczech, swoje usługi dla polskiej firmy świadczy na odległość, to znaczy wykonuje swoją pracę na terenie Niemiec, a jej efekty przekazuje elektronicznie. Jest to zatem przychód uzyskany poza granicami Polski przez nierezydenta, który zgodnie z art. 15 umowy podpisanej w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90) uposażenia, płace i podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Niemczech otrzymuje z pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w Niemczech, chyba że praca najemna wykonywana jest w Polsce. Jeżeli praca jest tak wykonywana, to otrzymywane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w Polsce.
Uwzględniając fakt, że polski pracodawca nie ma statusu płatnika w Niemczech, nie będzie on rozliczał podatku dochodowego w Polsce (brak obowiązku podatkowego), ani w Niemczech (brak statusu płatnika). Podatnik zatem będzie zobowiązany do samodzielnego opłacania podatku w Niemczech.
Należy jednak zaznaczyć, że polski pracodawca może być zobowiązany do opłacania niemieckich składek ubezpieczeniowych, ale może się uwolnić od tego obowiązku poprzez zawarcie umowy z pracownikiem o samodzielnym opłacaniu składek.
Skoro pracownik ma miejsce zamieszkania na terenie Niemiec i tam świadczy pracę na rzecz polskiej firmy, to bez względu na to, czy jest zatrudniony w Niemczech, czy też nie, nie powstaje w Polsce obowiązek podatkowy. Fakt zamieszkiwania za granicą oznacza bowiem, że mamy do czynienia z nierezydentem podatkowym - obywatelstwa nie ma w tym wypadku większego znaczenia. Polska firma nie pobiera podatku, gdyż pracownik ma miejsce zamieszkania za granicą i tam też jest wykonywana praca. Dotyczy to także stycznia.
Czytaj także: