Przepisy o systemie teleinformatycznym izby rozliczeniowej (tzw. STIR) umożliwiają organom podatkowym analizowanie danych i informacji o rachunkach bankowych. Na tej podstawie Szef Krajowej Administracji Skarbowej może wydać postanowienie o blokadzie rachunku podmiotu na okres nie dłuższy niż 72 godziny. Uzasadnieniem blokady może być informacja posiadana przez organ podatkowy, w szczególności wyniki analizy ryzyka, że dany podatnik może wykorzystywać działalność banków lub spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi lub do czynności zmierzających do wyłudzenia skarbowego, a blokada rachunku podmiotu kwalifikowanego jest konieczna, aby temu przeciwdziałać. W niektórych przypadkach blokada rachunku może być wydłużona aż do trzech miesięcy.

Fiskus wykorzysta geolokalizację i dane z GPS >>

Brak możliwości zaskarżenia

Nowelizacja przepisów ordynacji podatkowej ma wyłączyć możliwość zaskarżenia postanowienia o blokadzie rachunku na 72 godziny. W dalszym ciągu zakwestionować będzie można jednak blokadę trzymiesięczną. Jak potwierdził Łukasz Świerżewski z Ministerstwa Finansów zmiana przepisów jest konieczna. Procedura odwoławcza przy krótkotrwałej blokadzie wymagałaby uzasadniania jej przyczyn, co mogłoby spowodować ujawnienie informacji istotnych dla postępowania. 

Zdaniem Andrzeja Nikończyka, doradcy podatkowego, partnera w KNDP, brak możliwości zaskarżenia blokady rachunku na 72 godziny może spowodować poważne trudności w uzyskaniu odszkodowania. Nie będzie można bowiem uzyskać rozstrzygnięcia stwierdzającego brak podstaw do takiej blokady i jej niezgodność z prawem. Takie rozstrzygnięcie byłoby podstawą do dochodzenia odszkodowania. Np. w przypadku, gdy ważność zawartej umowy przedwstępnej jest uzależniona od dokonania wpłaty w określonym terminie, blokada rachunku może spowodować opóźnienie wpłaty i rozwiązanie takiej umowy i tym samym poważną szkodę. Nikończyk podpowiada, że warto by zatem wprowadzić, skoro nie można zaskarżyć takiej blokady, domniemanie winy Szefa KAS w zakresie wyrządzonej szkody blokadą rachunku, która nie została przedłużona, tak by uzyskanie odszkodowania było możliwe. Inaczej Szef KAS będzie mógł dowolnie blokować rachunki do trzech dni i nie będzie podlegał żadnej kontroli oraz nie będzie ponosił konsekwencji tych działań. To bardzo groźne rozwiązanie. Na razie podatnikom zostaje wysyłać przelewy odpowiednio wcześniej, tak by uwzględnić czas ewentualnej blokady.

Dodatkowe informacja dla organów podatkowych

Nowelizacja zakłada również rozszerzenie zakresu danych przesyłanych codziennie przez baki i SKOK-i. Chodzi m.in. o adresy IP, informacje o innych blokadach oraz zajęciach wierzytelności, numer rachunku wirtualnego, wskazanie numeru rachunku VAT. Fiskus otrzyma także informacje dot. osoby, która dokonała logowania, oraz daty i godziny tych logowań. Jak wynika z uzasadnienia projektu, celem tej zmiany ma być zwiększenie skuteczności prowadzonej analizy ryzyka wyłudzeń i przestępstw podatkowych. 
Projekt został przekazany do sejmowej Komisji Finansów Publicznych.