Pytanie:

Czy Urząd Skarbowy ma prawo wymagać od wierzyciela wystawiania tytułów tylko w formie elektronicznej? Naczelnik Urzędu Skarbowego twierdzi, że tytuły powinny być przekazywane tylko na jego elektroniczną skrzynkę podawczą. Powołuje się na art. 392 Kodeksu postępowania administracyjnego, który wszedł w życie 1 czerwca 2017r. Natomiast art. 26 § 1c ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji mówi, że: „wnioski egzekucyjne i tytuły wykonawcze mogą być przekazywane do organu egzekucyjnego przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego albo z użyciem środków komunikacji elektronicznej.” Natomiast § 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 30 grudnia 2015r. w sprawie postępowania wierzycieli należności pieniężnych wskazuje, że „wierzyciel może sporządzić tytuł wykonawczy za pomocą aplikacji do tworzenia formularza tytułu wykonawczego udostępnionej w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych”. W obu powyższych przepisach wskazane jest, że wierzyciel może wykorzystać system teleinformatyczny. Czy Urząd Skarbowy ma prawo wymagać od wierzyciela wystawiania tytułów tylko w formie elektronicznej?

Odpowiedź:

Organ egzekucyjny zobowiązany jest przyjąć również papierowe wersje tytułów wykonawczych wyjaśnia ekspert Vademecum Głównego Księgowego.

Uzasadnienie:

Art. 26 § 1c ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 1201) - u.p.e.a. umożliwia przekazywanie wniosków z tytułami egzekucyjnymi przy użyciu systemów informatycznych. Nie wynika jednak z niego obowiązek wierzyciela posługiwania się tą drogą komunikacji a jedynie obowiązek organu egzekucyjnego przyjęcia wniosku z tytułem w formie elektronicznej. Wynika to z ogólnej zasady pisemności postępowania administracyjnego.
Jeżeli jednak wierzycielem (ściśle - stroną lub uczestnikiem postępowania egzekucyjnego) jest organ administracji (podmiot publiczny zobowiązany do posiadania skrzynki elektronicznej) to doręczenia dokonuje się na skrzynkę elektroniczną tego podmiotu - zob. art. 392 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 1257). Jeśli zatem wierzycielem jest podmiot publiczny, to doręczenia dokonuje wierzycielowi organ egzekucyjny na skrzynkę elektroniczną. Analogicznie doręczenia elektronicznie dokonuje się np. dłużnikowi zajętej wierzytelności będącemu takim podmiotem publicznym. Przepis ten nie stanowi natomiast o obowiązku doręczania pism organowi egzekucyjnemu za pośrednictwem skrzynki elektronicznej, nie jest on ani uczestnikiem, ani stroną postępowania egzekucyjnego. Odmienna interpretacja prowadziłaby bowiem do wniosku, że np. zobowiązany - osoba fizyczna - może kontaktować się z organem egzekucyjnym wyłącznie poprzez jego skrzynkę elektroniczną.
Zgodnie zatem z § 12 ust. 1 rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 30 grudnia 2015 r. w sprawie postępowania wierzycieli należności pieniężnych (Dz. U. 2015 poz. 2367) wierzyciel może sporządzić i przekazać tytuły wykonawcze w formie papierowej (z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 8 sierpnia 2016 r. w sprawie wzorów tytułów wykonawczych stosowanych w egzekucji administracyjnej (Dz. U. 2016 poz. 1305 z późn. zm.).
Niezależnie od powyższego wydaje się, że elektroniczne przekazywanie tytułów wykonawczych usprawnia przebieg postępowania egzekucyjnego. Wyczerpująco temat ten omawia strona centrum kompetencyjnego egzekucji administracyjnej (Izba KAS w Szczecinie - www.is-szczecin.pl/egzadm/).
Należy również zauważyć, że przyjmuje się, że choć przepisy przewidują niekiedy formę elektroniczną czynności, to nie stanowi to podstawy do kwestionowania prawidłowości doręczeń w formie papierowej ani nie wyłącza zasady pisemności postępowania administracyjnego.

Jeśli więc doręczenie nastąpiło do rąk adresata (lub jego pełnomocnika), choćby w formie papierowej, to nie można powiedzieć, że nie doszło do doręczenia pisma (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 8 września 2014r., II SA/Wr 420/14).

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie Vademecum Głównego Księgowego Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów