Pytanie

Cudzoziemiec posiadający stałe miejsce zameldowania na terytorium jednego z krajów UE, w Polsce posiada miejsce zamieszkania, rodzinę, centrum interesów życiowych. Od grudnia 2013 r. jest czasowo zameldowany na terytorium RP (wcześniej karta pobytu w latach 2005-2009 na terenie RP, następnie karta pobytu na terytorium RP od lutego 2013 r.). Cudzoziemiec otrzymuje darowiznę pieniężną od osoby prawnej z zagranicy przelewem bankowym na konto w banku również zagranicą na terenie państwa spoza UE.
Czy w przedstawionej sytuacji darowizna powinna zostać zgłoszona na druku SD-3 w polskim urzędzie skarbowym, a jeżeli tak to, który urząd jest właściwy?
Czy kwota darowizny do zgłoszenia powinna zostać przeliczona po kursie z dnia "wyjścia" przelewu bankowego od darczyńcy, czy z dnia otrzymania darowizny przez obdarowanego, różnica wynosi 2-4 dni (z pierwotnej kwoty zostają potrącone prowizje oraz koszty banku zagranicznego)?

Odpowiedź

Tak, cudzoziemiec jest w przedstawionej sytuacji obowiązany zgłosić darowiznę do opodatkowania składając zeznanie SD-3 naczelnikowi urzędu skarbowego właściwym dla cudzoziemca ze względu na miejsce jego zamieszkania.

Uzasadnienie

Jak stanowi art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - dalej u.p.s.d., podatkowi od spadków i darowizn podlega, między innymi, nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy (w tym pieniędzy) tytułem darowizny. Z kolei art. 2 u.p.s.d. stanowi, że nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W przedstawionej sytuacji – jak wynika z treści pytania – cudzoziemiec posiada na terytorium Polski stałe miejsce pobytu. A zatem mimo, że w przedstawionej sytuacji cudzoziemiec otrzymał pieniądze znajdujące się za granicą (w zagranicznym banku), nabycie tych pieniędzy tytułem darowizny podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn w Polsce. Oznacza to, że cudzoziemiec jest w przedstawionej sytuacji obowiązany zgłosić darowiznę do opodatkowania składając zeznanie SD-3 naczelnikowi urzędu skarbowego właściwym dla cudzoziemca ze względu na miejsce jego zamieszkania (zob. § 7 ust. 1 pkt 2 lit. c rozporządzenia Ministra Finansów z 22 sierpnia 2005 r. w sprawie właściwości organów podatkowych – Dz. U. Nr 165, poz. 1371 z późn. zm.).

Wyjaśnić jednocześnie pragnę, że przyjmuje się, iż kwoty darowizn pieniężnych otrzymywanych w walutach obcych przeliczać należy na potrzeby opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn według kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na dzień powstania obowiązku podatkowego (zob. przykładowo wyrok NSA z 13 grudnia 2007 r., II FSK 325/07), który w przypadku darowizn powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia (zob. art. 6 ust. 1 pkt 4 u.p.s.d.). Za dzień spełnienia świadczenia uznać należy w przedstawionej sytuacji – zakładając, że nie był sporządzany akt notarialny – dzień wpłynięcia darowizny na rachunek bankowy obdarowanego. A zatem składając zeznanie SD-3 kwotę otrzymanej w walucie obcej darowizny cudzoziemiec powinien przeliczyć według kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na dzień wpłynięcia darowizny na jego rachunek bankowy.

odpowiedź pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego