Odpowiedź:
Sposób pozyskania środków na sfinansowanie wydatków związanych z działalnością gospodarczą nie ma znaczenia dla prawa do odliczenia podatku VAT i należy w tym zakresie stosować zasady ogólne. Ponieważ odliczenie podatku naliczonego jest prawem podatnika, może on z prawa tego nie skorzystać. W takiej sytuacji nie będzie zobowiązany do zwrotu VAT do PUP.
Uzasadnienie:
Stosownie do art. 86 ust. 10 i ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) – dalej u.p.t.u., w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Prawo to powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy (art. 86 ust. 10 u.p.t.u.), nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę (art. 86 ust. 10b pkt 1 u.p.t.u.).
Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w ww. terminach może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 u.p.t.u.).
Jednocześnie przepis art. 88 ust. 4 u.p.t.u. stanowi, że obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96.
Z treści tego przepisu nie wynika, by posiadanie statusu podatnika VAT czynnego było konieczne w momencie otrzymywania faktury zakupowej.
Oznacza to, że podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów dokonanych przed rejestracją, pod warunkiem, że w okresie, kiedy składana jest deklaracja VAT, podatnik jest już zarejestrowany na potrzeby rozliczania tego podatku.
Podatnik nabywa więc prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie otrzymania faktury, lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status podatnika VAT czynnego.
W przypadku skorzystania z prawa do odliczenia VAT naliczonego przy zakupie towarów sfinansowanych dotacją otrzymaną z PUP podatnik będzie zobowiązany do zwrotu VAT naliczonego do urzędu pracy.
Jak wynika z § 8 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 kwietnia 2012 r. w sprawie m.in. przyznawania środków na podjęcie działalności gospodarczej (Dz. U. poz. 457, z późn. zm.), odliczony podatek naliczony dotyczący zakupionych towarów i usług w ramach przyznanego dofinansowania podlega zwrotowi w terminie:
a) określonym w umowie o dofinansowanie, nie dłuższym jednak niż 90 dni od dnia złożenia przez bezrobotnego, absolwenta CIS lub absolwenta KIS deklaracji podatkowej dotyczącej podatku od towarów i usług, w której wykazano kwotę podatku naliczonego z tego tytułu – w przypadku gdy z deklaracji za dany okres rozliczeniowy wynika kwota podatku podlegająca wpłacie do urzędu skarbowego lub kwota do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy,
b) 30 dni od dnia dokonania przez urząd skarbowy zwrotu podatku na rzecz bezrobotnego, absolwenta CIS lub absolwenta KIS – w przypadku gdy z deklaracji podatkowej dotyczącej podatku od towarów i usług, w której wykazano kwotę podatku naliczonego z tego tytułu, za dany okres rozliczeniowy wynika kwota do zwrotu.
Odliczenie podatku naliczonego jest prawem podatnika, z którego może, ale nie musi korzystać. Oznacza to, że jeżeli czynny podatnik VAT, aby nie zwracać części otrzymanej dotacji do PUP, dobrowolnie zrezygnuje z odliczenia tego podatku od zakupów objętych dotacją, nie naruszy żadnych przepisów u.p.t.u.
Marek Jurek, autor współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego 
Odpowiedzi udzielono 24 grudnia 2014 r.