Pytanie

Osoba fizyczna w październiku 2011 r. otrzymała fakturę za wykonaną usługę. Obecnie prosi o zmianę danych nabywcy na inną osobę fizyczną.
Czy jest to możliwe?

Odpowiedź

Można wystawić fakturę korygującą zmieniającą osobę nabywcy, oczywiście pod warunkiem, że okazało się, że pierwotna faktura wystawiona dla danej czynności istotnie była nieprawidłowa.

Uzasadnienie

Jest to możliwe. Oczywiście pod warunkiem, że w sytuacji opisanej w pytaniu istotnie wystąpiła pomyłka przy wystawianiu faktury, zaś teraz chodzi o to, aby te wcześniejsze nieprawidłowości naprawić.

Jak wynika z brzmienia § 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360), fakturę korygującą wystawia się również, gdy podwyższono cenę po wystawieniu faktury lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.

Na tle tego powyższego przepisu można się spotkać z dwoma rodzajami poglądów, co do możliwości korygowania przez sprzedawcę faktur polegających na zmianie podmiotu na fakturze.

Wedle pierwszego z nich, korekta jest możliwa w sposób następujący: najpierw skorygowania do zera pierwszej faktury, zaś następnie wystawienie faktury prawidłowej (z właściwymi danymi). Ten sposób może być o tyle niekorzystny, że w takich sytuacjach, jak opisana w pytaniu, naraża sprzedawcę na odsetki za zwłokę (błędną sprzedaż skoryguje na bieżąco, zaś sprzedaż wynikającą z nowej faktury powinien wykazać w miesiącu dokonania tej czynności).

Natomiast wedle drugiego ze sposobów korekta polegałaby po prostu na wystawieniu faktury korygującej, w której dane dotychczasowego nabywcy zastąpiono by danymi nowego nabywcy. To nie niosło by za sobą praktyczne żadnych zmian w rozliczeniach podatkowych sprzedawcy. Ten drugi sposób nie jest jednak powszechnie akceptowany w praktyce, chociaż należy zauważyć, że ostatnio organy podatkowe zaczynają go akceptować w swoich rozstrzygnięciach.

Przykładowo w interpretacji z 21 stycznia 2009 r., IPPP3/443-2/09-2/MM Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał, że w sytuacji, gdy: "faktura wystawiona przez Wnioskodawcę za okres 1-31 października 2007 r., pomimo że dokumentowała usługi wykonane już na rzecz nowego klienta, czyli Spółki, zawierała błędną nazwę nabywcy oraz NIP. Pomimo, że pozostałe dane zawarte w fakturze tj. zakres usług, cena, stawka podatku, kwota podatku, adres, były prawidłowe, po otrzymaniu informacji od kontrahenta, iż faktura zawiera błędną nazwę, wnioskodawca niezwłocznie wystawił fakturę korygującą zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Faktura ta koryguje dane nabywcy tj. koryguje jego nazwę oraz NIP" można wystawić fakturę korygującą, w której skoryguje się osobę nabywcy.

W uzasadnieniu interpretacji wskazuje się: "dopuszczalne jest korygowanie "pomyłek (...) w jakiejkolwiek pozycji faktury", przy czym nie uczyniono żadnych zastrzeżeń, co do charakteru tych pomyłek, mogą to być więc wszelkie możliwe pomyłki, w tym również dotyczące zmiany danych nabywcy. Za interpretacją taką przemawia również wykładnia językowa analizowanego przepisu.

Według słownika Języka Polskiego pod red. M. Szymczaka, wyraz "pomyłka" oznacza - sąd lub postępek niezgodny z istotnym stanem rzeczy lub z obowiązującymi normami, mylne mniemanie, niewłaściwe, nieudane posunięcie; błąd, omyłka. Natomiast wyraz "jakikolwiek" - to zaimek zastępujący przymiotniki bez bliższego precyzowania ich treści; dowolny, wszelki, jaki bądź, wszystko jedno jaki; którykolwiek, jakikolwiek. Posłużenie się przez normodawcę zaimkiem nieokreślonym wskazuje, że "pomyłki w jakiejkolwiek pozycji faktury" mogą również dotyczyć wszystkich danych nabywcy, a z uwagi na nieokreślenie istoty pomyłek, należy przyjąć, że mogą polegać na wpisaniu danych zupełnie innego kontrahenta".

Podobny pogląd został wyrażony także w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 1 lutego 2012 r., IBPP3/443-1209/11/AM. Co ważne – uznano tam zasadność stanowiska podatnika, co do możliwości wystawiania faktur korygujących zmieniających nazwę i NIP kontrahentów w razie "zwykłych" pomyłek (a nie takich, jak w poprzedniej interpretacji, gdzie mieliśmy do czynienia z następstwem prawnym).

Mając powyższe na uwadze – można wystawić fakturę korygującą zmieniającą osobę nabywcy, oczywiście pod warunkiem, że okazało się, że pierwotna faktura wystawiona dla danej czynności istotnie była nieprawidłowa.

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego Księgowego